ก่อนที่เราจะตัดสินใจซื้ อบ้านหรือที่ดิน เราต้องศึกษาข้ อมูลให้ดีก่อนว่า ที่ดิน มีกี่ประเภท กี่ชนิด เพราะปัจจุบันที่ดิน ถูกแบ่งออ กเป็นหล า ยประเภท มีทั้งแบบเป็นก ร ร มสิทธิ์ที่ดินและเอกสารสิทธิที่ดิน ประเภทต่างๆ มีทั้งแบบคนทั่วไปอ ย่ างเราๆ สามารถซื้ อข า ย แลกเปลี่ยนการครอบครองได้ต ามกฎห ม า ย และก็แบบที่รั ฐ บ า ลออ กสิทธิให้ใช้ประโยชน์ แต่ไม่อนุญาตให้ครอบครอง หรือซื้ อข า ยโอนสิทธิกันได้ ซึ่งทำให้เกิดความเข้าใจผิ ดระหว่างผู้ซื้ อผู้ข า ย จนเกิดข้ อพิพาทฟ้องร้องให้เห็นกันอยู่บ่อยๆ
1 ที่ดิน น.ส.4 จะมีสัญลักษณ์ตัวแทนของโฉนดที่ดิน เป็นครุฑสีแดง ซึ่งโฉนดที่ดินประเภทนี้ ผู้เป็นเจ้าของมี ก ร ร ม สิทธิในที่ดิน สามารถซื้ อ- ข า ย -โอน ได้ทั้งหมด
2 น.ค.3 เป็นหนังสือแสดง การทำประโยชน์ ออ กโดยนิคมสร้างตนเอง จัดที่ดินเพื่อ การครองชีพ
3 ภ.บ.ท. 5 หรือ เอก ส า ร สิทธิ์ที่ราชการออ กให้ เป็นแบบยื่นภาษีบำรุงท้องที่ หรือเอก ส า รรับรอง การเ สี ย ภาษี ไม่ใช่เอก ส า รสิทธิ ไม่สามารถซื้ อ- ข า ย -โอน ยกเว้นตกทอ ดม ร ด ก หากซื้ อไปก็อาจจะ สู ญ ไปได้ ไม่สามารถนำไปอ้างในศาลได้ว่าเป็นเจ้าของที่ดินนั้น แบบนี้แหละที่โดน โ ก ง กัน มาก สิทธิจะหมดลงเมื่อ ที่ดินไปทับซ้อนพื้นที่ห้ามครอบครอง
4 ส.ท.ก. เป็นหนังสือสิทธิทำกินในเขตป่าไม้ ซึ่งทางกรมป่าไม้เป็นผู้ออ กให้ มีสิทธิใน การครอบครองเพื่อทำประโยชน์ แต่ไม่มี ก ร ร ม สิทธิ ไม่สามารถซื้ อ- ข า ย -โอน ยกเว้นตกทอ ดม ร ด ก สิทธิจะหมดลงเมื่อ ไม่ทำ ประโยชน์ ติดต่อ กัน 2 ปี ทางราช การจะทำการ ยึดคืนได้
5 ส.ป.ก หรือ สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษต ร ก ร ร ม จะมีสัญลักษณ์ตัวแทนของโฉนดที่ดิน เป็นครุฑสีน้ำเงิน สิทธิ์ครอบครองที่ดินเพื่อใช้ปร ะโยชน์ ทำเกษตร ก ร ร ม ไม่สามารถซื้ อ- ข า ย -โอน หากว่ารัฐบาล ต้องการยึดที่ดินคืน ก็ไม่สามารถเรียกร้องสิทธิ์ใดๆได้
6 น.ส.3 หรือ หนังสือรับรอง การทำ ประโยชน์
ประเภท น.ส.3 และ น.ส.3 ข. จะมีสัญลักษณ์ตัวแทนของโฉนดที่ดิน เป็นครุฑสีดำ เรียกง่ายๆว่า หนังสือรับรอง การทำประโยชน์ เป็นที่ดินที่ไม่มีรูปถ่ายทางอาศ เป็นแค่เอก ส า ร ไม่ใช่โฉนดที่ดิน โดยเอก ส า รจะถูกออ กโดย นายอำเภอท้องที่ ใช้เป็นหนังสือรับรองแสดงถึงสิทธิ์ การครอบครอง แต่ไม่มี ก ร ร ม สิทธิ
ประเภท น.ส.3 ก. จะมีสัญลักษณ์ตัวแทนของโฉนดที่ดิน เป็นครุฑสีเขียว เป็นที่ดินที่ถูกยกระดับขึ้น มาจาก น.ส 3 โดยจะมี การรางวัด มีภาพถ่ายทางอากาศ ที่สำคัญสามารถนำไป จำ น อ ง ได้ และสามารถไปยื่นเรื่องเปลี่ยนเป็นโฉนดที่ดินได้ในอนาคต ซึ่งมีความแตกต่างชัดเจนกับ น.ส.3 และ น.ส.3 ข. แต่ก็สามารถถูกยึดสิทธิ์ การครอบครองได้ ในกรณีที่ปล่อยที่ดินไว้ ไม่ทำ ประโยชน์
7 น.ส.2 หรือ ใบจอง เป็นหนังสือแสดงสิทธิ การครอบครองชั่ วคราว โดยทางราช ก า ร ออ กให้ ไม่สามารถซื้ อ- ข า ย -โอน จำนองก็ไม่ได้ แต่สามารถส่งต่อโดย การโอนทางม ร ด กตกทอ ดแก่ทา ย าทและสิทธิจะหมดลงเมื่อ ที่ดินนี้ไม่ได้ทำประโยชน์ ติดต่อ กัน 3 ปี ทางราช การ จะทำการ ยึดคืนได้
ที่มา sangkomonline sit-smiling